Boney M. - Gadda-Da-Vida

Vinyl 7" Single (German Edition/ Hansa 102 400-100)
Side A: Gadda-Da-Vida - Boney M.
Side A: Children Of Paradise - Boney M.

Iron Butterfly'ın 1968 yılında yayınladığı In-A-Gadda-Da-Vida'sı ilerleyen yıllarda birçok müzisyen ve grup tarafından yorumlandı. Özellikle disko tarzın müzik dünyasına egemen olduğu 70'lerin son yıllarında aslı hard-rock olan bu şarkı birçok proje topluluk tarafından tekrar tekrar ele alındı ve disko ritminin kucağına teslim edildi. Bu disko yorumlar arasında en çok ses getirense prodüktör Frank Farian'ın kariyerindeki en büyük projesi diyebileceğimiz Boney M.'inki oldu. Ülkemiz adına Boney M.'in gelmiş geçmiş en çok satan, en çok sevilen (ve aynı zamanda en çok küçümsenen) topluluk olduğunu söylemek mümkün. Özellikle benim gibi 70'lerin ikinci yarısında pop müzikle ilgilenmeye başlayan müzikseverlerin Boney M.'le ilişkisi tuhaf bir gelişme izler. Bu ilişki baba-oğul arasında ("Babam her şeyi biliyor/ Babam sanırım bazı şeyleri bilmiyor/ Babam hiçbir şey bilmiyor/ Babam bazı konuları biliyor olabilir/ Babam her şeyi biliyor" tarzında) yıllar içinde sürekli değişen bir ilişki gibidir neredeyse...

Boney M., Iron Butterfly'ın bu unutulmaz şarkısının adını birazcık kısaltarak Gadda-Da-Vida olarak yorumladı. (Grup şarkının tam adı olan In-A-Gadda-Da-Vida'yı sadece plağın Fransız baskılarında kullandı.) 45'lik versiyonundan kısa bir süre sonra maxi-single olarak da yayınlanan şarkının arka yüzüne seçilen şarkı ise Children Of Paradise oldu. Her iki yüzün de A yüzü olarak saptandığı plak aynı zamanda o güne kadar ülkemizde 45'lik olarak yayınlanmayan ilk Boney M. single'ı oldu. Children Of Paradise daha sonra Boney M. For Dancin' adıyla yayınlanan maxi-single'ın B yüzüne alındı, ancak Gadda-Da-Vida bildiğim kadarıyla ülkemizde yayınlanan 45'lik ya da 33'lük hiçbir plaktan dinleyiclerine ulaşamadı.
(Bir yüzünde Gadda-Da-Vida, diğer yüzünde Children Of Paradise olan 45'liğin Almanya'da farklı bir kapakla yayınlanan başka bir baskısı daha var.)

Iron Butterfly - In-A-Gadda-Da-Vida (w/ drum-solo)

Vinyl 7" Single (Holland/ Atlantic 2019 021)
Side A: In-A-Gadda-Da-Vida (w/ drum-solo)
Side B: Soul Experience

In-A-Gadda-Da-Vida'nın sadece Hollanda'da piyasaya çıkan özel bir 45'lik versiyonu daha var. Benim en çok beğendiğim bloglardan biri olan muziekpaleis'te bu versiyonun hikayesi eksik de olsa anlatılmış. (Bu blog sayfası Flemenkçe amma ve lakin google'ın çeviri kabiliyeti sayesinde neler yazdığını anlamak çok da zor değil takdir edersiniz ki...)

Iron Butterfly - In-A-Gadda-Da-Vida

Vinyl 7" Single (Spain/ Atlantic H441)
Side A: In-A-Gadda-Da-Vida
Side B: Experiencia Con Soul

Bu sayfaların yeterince sık güncellenmemesini tamamen "takıntılı kişiliğim"e borçluyum. Yaklaşık 15 gündür Iron Butterfly'ın In-A-Gadda-Da-Vida'sının 45'lik versiyonlarını bir türlü siteye yerleştiremedim. Nedenini şöyle anlatayım:
Iron Butterfly ikinci albümlerindeki 17 dakikalık şarkıları In-A-Gadda-Da-Vida'yı 45'lik olarak 1968 yılında piyasaya çıkarıyor. Tabii o kadar uzun süreli bir şarkı 45'liklerin bir yüzüne sığmayacağı için grup bu plak için In-A-Gadda-Da-Vida'nın üç dakikadan daha kısa bir versiyonunu hazırlıyor. Amerika ve Avrupa'nın birçok ülkesinde plağın B yüzüne konmak üzereyse Iron Butterfly Theme şarkısı seçiliyor. Iron Butterfly Theme aslında grubun ilk albümü "Heavy"de yer alan bir şarkı ancak bu 45'liğin B yüzüne yaklaşık bir dakika kısaltılmış bir şekilde konuyor. Ancak zamanla şarkının bu edit'lenmiş hali sadece 45'lik plaklar üzerinde kalıyor ve grubun daha sonradan tekrar tekrar CD'lere aktarılan hiçbir albümüne alınmıyor. In-A-Gadda-Da-Vida'nın 45'liğini ebay'de plak olarak bulmak mümkün aslında. Ancak bu plağa sahip hiç kimse bugüne kadar plağın kaydını orijinal 45'likten yapıp Internet'e koymayı da düşünmemiş anladığım kadarıyla. Bugüne kadar Internet üzerinden hiç alışveriş yapmamış biri olarak (şaşırtıcı ama gerçek!) ben de henüz 45'liğin kendisine bu yolla da ulaşabilmiş değilim. Plağı bu sayfaya yerleştirirken şarkının bulabildiğim albüm versiyonunu koymam da yanıltıcı olurdu... Tam bu durumun içinde boğulurken neyse ki plağın, B yüzünde grubun üçüncü albümü "Ball"dan alınan farklı bir şarkının bulunduğu 1969 tarihli İspanya baskısı imdadıma yetişti. Soul Experience adını taşıyan şarkının adı İspanyol baskısının kapağında Experiencia Con Soul olarak geçse de sözleri orijinalinde olduğu gibi İngilizce... Gerçi bu sefer de plağın arka yüzüne ulaşamadım ya, artık onun ardından da koşarsam bu siteyi bırakıp gitmem lazım.
Son olarak; ulaşabildiğim kaynaklarda yaptığım araştırmalara göre, In-A-Gadda-Da-Vida 45'lik olarak ülkemizde hiçbir zaman yayınlanmamış. Plağa bu nedenle ne şarkı listelerinde, ne de gazete ilanlarında rastlayamadım.

Iron Butterfly - In-A-Gadda-Da-Vida (Rare Sleeve Turkish Edition LP)

Iron Butterfly - In-A-Gadda-Da-Vida
(Rare Sleeve Turkish Edition LP/ Atlantic SD 33 250)


Birinci Yüz:
1. Most Anything You Want
2. Flowers And Beads
3. My Mirage
4. Termination
5. Are You Happy
İkinci Yüz:
1. In-A-Gadda-Da-Vida

Iron Butterfly'ın Rock dünyasında gerçek bir devrim yaratacak olan 17 dakikalık şarkısı In-A-Gadda-Da-Vida ile aynı adlı ikinci stüdyo albümünün çıkış tarihi 1968 yılının yaz aylarına denk düşüyor. Albümün ülkemize ulaşması ise ancak 1969 yılının son aylarında mümkün olabilmiş. Hem plağın üzerindeki etiketten, hem de aşağıda yer alan Milliyet gazetesinin bir haberinden anladığımız kadarıyla albüm tam 82 hafta sonra ülkemizde yayınlanmış.
Kendisinden önce ülkemize şöhreti ulaştığından olsa gerek albüm piyasaya çıkar çıkmaz büyük bir ilgi görüyor. Milliyet gazetesinin (Pazar ekindeki Müzik Kulübü'ndeki listelerden bağımsız olarak düzenlediği) satış rakamlarına dayalı haftalık plak listelerine 14 Mart'ta giriş yapan In-A-Gadda-Da-Vida hemen bir hafta sonra listebaşına yükseliyor ve tam dört hafta yerini koruyor.
Bu listede zirveyi Iron Butterfly'dan devralacak olan albüm olan Led Zeppelin II ile In-A-Gadda-Da-Vida arasında (sadece ülkemize özgü) ortak bir yön var; plak kapakları... Betül Atlı'nın kaleminin ürünü olan her iki albümün kapağı da orijinallerinden oldukça farklı. O yılların modası olan "el çizimi" kapaklara sahip bu iki albüm günümüzde oldukça yüksek fiyatlara el değiştiriyor. (Bu konuyu Billboard Türkiye'nin Haziran 2007 tarihli sayısında işlemiştik. İşte Türk usûlü Led Zeppelin kapağı...)
Yukarıdaki linkler Gökhan Pamuk'un gözü gibi sakındığı yerli baskı longplay'inden gerçekleştirdiğim kayıtları içeriyor. Albüm kapağının arkasında 2. yüzde olduğu belirtilen In-A-Gadda-Da-Vida plağın A yüzünde bulunuyor ve plak göbeklerinde de bu şekilde yer alıyor.

Iron Butterfly - In-A-Gadda-Da-Vida
(French Edition LP/ Atlantic 40 022)


In-A-Gadda-Da-Vida yayınlandığı sene Billboard'un albüm listelerinde ancak 4. sıraya yükselebilmesine rağmen 1976 yılında RIAA (Amerikan Plak Endüstrisi Birliği) tarafından "Platin Plak"la ödüllendirilen ilk albüm olma ünvanını kazandı. Bu ödül dünyada 25 milyondan daha fazla satan albümlerine veriliyor sadece. Son olarak albümün orijinal kapağını ve yine 33 devirli bir plaktan kaydedilmiş başka bir kaydını (tüm albüm zip'lenmiş şekilde) da bu sayfaya koyuyorum. Daha sonra sıra In-A-Gadda-Da-Vida'nın 45'lik versiyonuna ve başka sanatçılar tarafından kaydedilmiş cover'larına gelecek.